Jolande Vogel
ISBN 978-90-8660-255-1
Prijs €
Aantal pagina’s
Verschenen 15-05-2014
In dit laatste deel van de trilogie De Molen wordt verteld hoe het imperium Presser Horeca van Lex Presser door steeds meer problemen wordt geplaagd. Twee van zijn drie bedrijven hebben te kampen met teruglopende resultaten en financiële moeilijkheden, die niet in het minst zijn ontstaan doordat Lex grote bedragen aan contant geld opneemt voor privé-doeleinden, wat liquiditeits- en fiscale moeilijkheden veroorzaakt. Ook zijn gezin valt geleidelijk uiteen, doordat zijn zonen zich van hem afkeren. De nood binnen Presser Horeca wordt tenslotte zó hoog dat faillissementen en vervolging wegens belastingfraude dreigen.
Volkomen onverwachte ontwikkelingen brengen de apotheose onafwendbaar dichtbij. Het boek eindigt met een dramatische reeks van gebeurtenissen die het einde van de horecatycoon en zijn vrouw betekenen.
Het verhaal berust grotendeels op werkelijkheid en is opgetekend uit gesprekken met een vriendin van de auteur, die de opkomst en ondergang van de horecakeizer van dichtbij heeft meegemaakt. De auteur zelf houdt zich nog steeds afzijdig van de publiciteit, geeft geen interviews, gaat foto’s uit de weg en heeft nauwelijks mensen om zich heen. Vrijgezel gebleven en nog steeds tevreden schrijvend en verscholen in een bescheiden boerderijtje in zuidoost Drenthe. Samen met de kat Youp, die heel wat meer zou kunnen vertellen, maar katten kunnen nu eenmaal niet praten…
Leon had eerst overwogen om gewoon niet te gaan toen zijn vader hem beval op het kantoor van Brigitte in De Wielewaal te verschijnen, maar hij besefte dat hij toch een keer met zijn homoseksualiteit voor de dag zou moeten komen. Dan maar beter zo gauw mogelijk.
Lex had Brigitte moeten beloven dat hij niet meteen woedend zou worden, maar inwendig kookte hij. Hij kon er nog steeds niet over uit dat uitgerekend zíjn zoon zo’n vieze homo bleek te zijn! Lex wilde hem eigenlijk direct op hoge toon rekenschap vragen, maar hij dacht aan wat Brigitte had gezegd: ‘Het heeft geen enkele zin om meteen al zo op te vliegen en het is nog slecht voor je ook. Probeer rustig te blijven!’ Het kostte hem erg veel moeite, maar hij hield zich in. Met een kort gebaar wees hij op de stoel tegenover het bureau en zei: ‘Ga zitten!’ Het klonk duidelijk als een bevel.
Hij haalde diep adem en wierp de Primeur op het bureau, zodat Leon het blad goed kon zien. ‘Leg maar eens uit!’ snauwde hij.
Leon keek en werd wit van schrik toen hij de foto van Ewald en hem in een innige omhelzing op het omslag zag en hij de kop las.
‘Dat… daar wist ik niks van!’ stamelde hij.
‘Nee, dat wil ik wel geloven’, gromde Lex. ‘Nogmaals: leg uit! Ben jij zo’n smerige homo?’ Hij had inmiddels ook het betreffende artikeltje gelezen dat bij het omslag hoorde. Het was een verhaaltje van niks, een paar regels maar, bij dezelfde foto als die van het omslag: ‘Onze fotograaf betrapte jongste zoon LEON van horecakoning LEX PRESSER in een parkeergarage terwijl hij een ANDERE MAN omhelsde. De ander kon niet meteen worden geïdentificeerd, maar het is wel duidelijk dat de twee elkaar niet onverschillig laten! Weet vader PRESSER hiervan? Wordt ongetwijfeld vervolgd!’
Lex sloeg het blad open op de pagina waar het artikeltje stond en tikte er woedend met zijn vlakke hand op. ‘Wat heb je te zeggen over deze vuiligheid?’ vroeg hij en zijn stem sloeg over.
Zijn zoon zweeg en probeerde kalm te worden, hoewel het hart hem in de keel klopte.
‘Komt er nog wat van?’ vroeg Lex hard. ‘Ben jij er zo eentje?’
Leon vermande zich en werd plotseling vreemd rustig. ‘Ja, ik ben er inderdaad zo eentje’, zei hij. ‘Ik ben homoseksueel. Ik ben blij dat u het nu weet. Ik had het al eerder willen vertellen, maar ik durfde niet.’
Interview met Jolande Vogel
1. Met het derde deel van ‘De Molen’ is ook een einde gekomen aan de trilogie. Hoe voel je je daarbij, was het een zwaar afscheid? Je bent waarschijnlijk erg vergroeid geraakt met het verhaal en de personages.
Ja, het was wel een afscheid, maar zwaar? Ik was wel vergroeid geraakt met verhaal en personages, maar vergeet niet dat ik het complete verhaal al van tevoren in zijn geheel in synopsisvorm klaar had. Dat maakte het wat gemakkelijker om afstand te nemen en de schrijfperiode af te sluiten.
2. Wat heeft jou ertoe gebracht een verhaal rond een horecakeizer te schrijven?
Zoals het ook in de flaptekst wordt aangegeven: de partner van een vriendin van me is Geert, de oudste zoon van Lex Presser, de hoofdpersoon uit de trilogie. Hij had veel contact met zijn moeder, de eerste vrouw van Lex, en via hem kwamen de verhalen over de familie Presser bij mijn vriendin terecht. We hebben veel gesprekken over de horecafamilie gehad en daaruit is ‘De Molen’ voortgekomen, uiteraard als fictie geschreven en zeker ook meestal niet werkelijkheidsgetrouw, want dat kon niet (hoewel de werkelijkheid in sommige gevallen sensationeler was dan de fictie en in die gevallen heb ik me ook aan die werkelijkheid gehouden.) De tragische afloop van het verhaal is volledig verzonnen, evenals andere gedeelten uit het boek. Je zou kunnen zeggen dat het een mix is van fictie en non-fictie.
3. Hoe heb je het schrijfproces ervaren, was het niet lastig je verhaal op te delen in drie boeken?
Nee, ik verwijs nog even naar mijn antwoord op vraag 2: het verhaal wás er in grote trekken eigenlijk al en het indelen in drie delen ging als vanzelf. Ik heb in mijn journalistieke loopbaan geleerd logisch en 'methodisch' te denken en dat maakte het schrijfproces vrij gemakkelijk: de delen schreven zichzelf als het ware.
4. Heb je een voorbeeld? En zo ja, op welke manier beïnvloedt die jouw stijl?
Nee, ik heb geen voorbeeld. Wel een aantal lievelingsauteurs, maar die schreven en schrijven allemaal in volstrekt andere categorieën dan waaronder ‘De Molen’ valt. Ik heb ook niet het idee dat mijn stijl door iemand is beïnvloed, hoewel het natuurlijk altijd mogelijk is. Maar ik zou niet weten door wie dat zou zijn, dat moeten anderen maar uitmaken.
5. Is schrijven jouw fulltime bezigheid? En vul je die uren nu, na ‘De Molen’, met een nieuw verhaal? Kun je al iets verklappen over wat we in de toekomst van je kunnen verwachten?
Ach, eenmaal journalist, altijd journalist. Toch is schrijven niet mijn fulltime bezigheid, hoewel ik wel zo'n 70 boeken heb geschreven, maar dat gebeurde vrijwel altijd 'tussendoor', vaak ook op verzoek. Ik ben al een dikke acht jaar gepensioneerd en beschouw schrijven eigenlijk meer als hobby dan als beroep. En een nieuw verhaal? Ergens in mijn achterhoofd zijn wel wat plannetjes ontstaan, maar die hebben beslist nog geen vaste vorm gekregen. Als er iets uitkristalliseert, moet ik ten eerste nog een uitgever vinden (want ik was niet van plan om een boek in de trant van ‘De Molen’ te gaan schrijven!) en dan moet ik er de rust en de tijd voor vinden.
Recensie door Biblion
Lex Presser, de sluwe joodse zakenman, is inmiddels op gevorderde leeftijd en wil koste wat kost dat zijn zoons hem opvolgen. Die proberen echter net zo vastberaden hun eigen weg te vinden. Het zorgvuldig geconstrueerde imperium van Lex dreigt als een kaartenhuis uiteen te vallen. Dit is na 'De opkomst' en 'De bloei'* het derde en laatste deel uit ‘De Molen, een familiekroniek'. In sneltreinvaart passeren de lotgevallen van Lex en zijn zoons de revue. Deel een was spannend wegens de belevenissen van Lex tijdens de oorlog, maar deel drie is nog spannender omdat Lex tegen zijn eigen grenzen aanloopt. Helaas kan en wil hij dit niet onder ogen zien, met fatale gevolgen. De hele reeks leest als een scenario. De personages in het boek zijn goed uitgewerkt. Het is wel jammer dat Lex niet de kans krijgt te veranderen, maar het schijnt ook echt zo te zijn gegaan (het verhaal berust deels op werkelijkheid). 'De Molen' komt in de loop van de drie delen langzaam op gang en de trein dendert steeds sneller voort. Dat is een parallel met hoe lang het duurt om iets op te bouwen en hoe snel je het kwijt kunt raken. Normale druk en smalle zijmarges.
Geschreven door Aarti Rampadarath